Šta je važno u lečenju atopijskog dermatitisa, kada je pravo vreme za tretman kože sa atopijskim dermatitisom i koja su nova otkrića?
Šta je atopijski dermatitis ili ekcem?
Atopijski dermatitis ili ekcem je hronična kožna bolest. Naziv „dermatitis“ označava upalu kože, a „atopijski“ se odnosi na grupu naslednih bolesti (pojavljuju se unutar porodice), često udruženih s drugim bolestima (rinitis, konjunktivitis, astma, kolitis). Ekcem je neprecizan naziv za neka kožna oboljenja različitog porekla (iritacije, alergijske reakcije, upale i dr.) i raznolikog je kliničkog izgleda (crvenilo, čvorići, mehurići, kraste…).
Šta je uzrok atopisjkog dermatitisa?
Tačan uzrok bolesti je nepoznat. Smatra se kako je atopijski dermatitis rezultat međudelovanja nasleđa, okoline, farmakoloških abnormalnosti, poremećaja kožne barijere i imunoloških faktora. Bolest je učestalija u visoko razvijenim zemljama sveta, češća je u gradu nego na selu i u porodicama sa manjim brojem dece. Iako najčešće počinje u najranijoj dobi, može se pojaviti u bilo kojoj dobi deteta, pa i kod odraslih. Kod najvećeg broja oboljelih intenzitet bolesti s godinama slabi, pa nakon desete godine života više od 90 posto dece s atopijskim dermatitisom više nema smetnje. Tome u prilog govori i statistika da kod nas od atopijskog dermatitisa pati od 20 do 30 odsto dece, a samo od jedan do tri posto odraslih.
Kada je pravo vreme za tretman kože sa atopijskim dermatitisom?
Upravo je u najranijem uzrastu pravo vreme za tretman kože sa problemom atopijskog dermatitisa, a rešenje i pomoć svakakao može biti adekvatna dermatološka kozmetika.
Svrab – najneugodniji simptom
Iako je atopijski dermatitis najčešći uzrok svraba, pojavi tog simptoma podložna je svaka suva koža, a razlozi mogu biti različiti: bolesti (ihtioza, kseroza), dob, hladnoća, vetar i preparati koji isušuju kožu. Iako suvoj koži svakako nedostaje vlage, pre svega reč je o koži čiji površinski sloj (Stratum corneum) ima premalo lipida. Zbog toga koža više ne može obavljati svoju zaštitnu ulogu od delovanja spoljnih nadražujućih faktora i dehidracije, nedovoljno je zaštićena pa postaje iritirana i izvor svraba. Trljanjem i češanjem pogoršava se upala kože, a može se i oštetiti, tako da kod dece atopičara nije retka sekundarna infekcija zlatnim stafilokokom ili virusom herpesa, koji se vrlo brzo širi na sva područja kože zahvaćena ekcemom. Zbog svega toga, u terapiju se često uključuju psiholozi, koji nastoje male pacijente naučiti kako pobediti svrab.
Šta je važno u lečenju atopijskog dermatitisa?
Kako je atopijski dermatitis dugotrajna bolest, važno je od početka započeti pravilnu terapiju i dati savete o nezi kože. S obzirom na to da ga provociraju brojni faktori, veoma je važno izbegavati:
- lokalne iritanse (vruće kupke, agresivna sredstva za pranje, omekšivač za rublje);
- dokazane alergene iz hrane (kravlje mleko, jaja, soju, pšenično brašno, kikiriki, orašaste plodove, ribe i školjke);
- suhomesnate proizvode, paštete i gazirana pića;
- vunu i sintetiku;
- stres (emocionalni i fizički);
- izlaganje jakom suncu, grinjama, prašini, peludi i dimu cigareta.
U terapijskom smislu vrlo često se propisuju antihistaminici u tabletama koji smanjuju svrab i ublažavaju alergijsku reakciju, a mogu se uzimati duže vreme. U lokalnoj terapiji koriste se kortikosteroidi, i to samo kad bolest pokazuje izrazito pogoršanje, ali se ne smeju nanositi nekontrolisano i predugo. Osim kortikosteroida, u lokalnoj terapiji koriste se i imunomodulatori, relativno noviji lekovi, a može se sprovoditi i lečenje fototeerapijom.
Kako negovati kožu – najvažnija je nega kože?
Kod atopijskog dermatitisa najvažnija je pravilna nega kože. Manjak lipida u atopičnoj koži treba nadoknaditi nanošenjem hidratantnih krema i balzama – emolijensa, koji kožu vlaže, nadoknađuju lipide, sprečavaju prolazak alergena kroz kožu i gubitak vode.
Emolijense treba nanositi redovno, najmanje dva puta dnevno, na zahvaćene delove tela i češće, a obvezno nakon kupanja. Pre nanošenja, potrebno je dobro oprati ruke, zatim emolijens naneti na dlan, zagrejati ga drugim dlanom te kružnim pokretima nežno umasiti na detetovu kožu. Upaljena područja ne treba masirati, nego na njih samo lagano naneti kremu. Naročito pre spavanja, važno je nežnom masažom naneti emolijens kako bi se koža umirila i ublažio osećaj svraba.
Tokom kupanja i/ili tuširanja deteta važe sledeća pravila: voda ne sme biti suviše topla (32 – 34 ºC), kupanje mora trajati kratko (pet do 10 minuta), poželjno je koristiti medicinske uljane kupke ili sindete bogate uljima, a nakon kupanja dete treba nežno obrisati peškirom tapkajući, pa naneti emolijens, i to poštujući tzv. pravilo tri minuta, jer je emolijens najdelotvorniji kad se nanese tri minuta nakon kupanja.
Novo otkriće – specifična mikroflora – postbiotici
Opsežan istraživački program, koji je trajao više od dvanaest godina, pokrenut je kako bi se otišlo dalje u poznavanju mehanizama delovanja specifičnih termalnih izvorskeih voda i jasnijeg shvatanja njene delotvornosti – umirujućeg, protivupalnog i antiiritacijskog delovanja.
Analizirajući njen sastav u svetlu novih, posebno preciznih istraživačkih tehnika, istraživački timovi francuskih laboratorija Pierre Fabre otkrili su postojanje farmakološki aktivnih molekula u sastavu termalne izvorske vode. Njihovo poreklo je jedinstvena i specifična mikroflora, dosad nikad opisana, a koja preživljava samo u vrlo dubokim, čistim i kristalno bistrim vodama izvora u fransuskom selu Avène. Ova mikroflora, nazvana Aquaphilus dolomiae, stvara farmakološki aktivne supstance koje delom objašnjavaju umirujuća svojstva njihove termalne vode i dokazano djeluju na uzročnike koji uzrokuju upalu i svrab.
Iz njih se, u svetski priznatom Imunološkom zavodu Pierre Fabre, razvio jedinstven biotehnološki aktivni sastojak I-modulia® koji pripada kategoriji postbiotika. Njegova delotvornost je dokazana in vitro farmakološkim ispitivanjima na neurotransmiterima hiperaktivnosti, svrabu i samoobrani kože, što ga čini posebnim patentiranim aktivnim sastojkom, posebno pogodnim za negu kože sklone atopiji, suve kože koja svrbi.
Konsultovanjem farmaceuta možete pronaći upravo dermatološku kozmetiku koja sadrži pomenutu kategoriju postbiotika pogodnu za tretman kože sklone atpijskom dermatitisu i pojavi ekcema – i to od najranijeg uzrasta. Posebno je važno da izbor proizvoda bude adekvatan za tek rođene bebe jer je njihova koža najosetljivija i ujedno nosi najveći rizik za pojavu atopije.
