Inseminacija je jednostavna i neivanzivna metoda lečenja, može se reći da je za pacijentkinje dosta prihvatljivija metoda od IVF. Inseminacija je znatno jeftinija od klasičnog IVF-a. Uspešnost inseminacije je znatno niža od IVF-a, usled toga se najčešče inseminacija izvodi uz stimulacije ovulacije lekovima koji se koriste u IVF-u.
Kada se savetuje inseminacija
Inseminacija obuhvata praćenje folikula (folikulometriija), obradu uzorka sperme, kateterom ubacivanje obrađenog uzorka sperme kao i testiranje bHCG nakon dve nedelje da bi se utvrdila uspešnost same procedure.
Inseminacija se savetuje kod sledećih uzroka: idiopatske neplodnosti, cervikalnog uzroka neplodnosti, blage do srednje neplodnosti muškaraca, blaže polne dinsfukcije muškarca kao i blage endometrioze. Glavni uzročnik razvijanja inseminacije je muška neplodnost. Inseminacija je vrlo stara metoda, njena istorija počinje još u 15. veku, ali njena široka primena počinje sredinog prethodnog veka.
U inseminaciji se može koristiti seme partnera ili seme donora, prema tome se deli na: homolognu i heterolognu inseminaciju. Prema tehnici i zahvatu inseminacija se deli na: intrauterinu (IUI) i intratubarna (ITI).
Kod pacijenata kod idioptaskog uzroka infertiliteta Cochran u svojim studijama ne primećuje značajnu raziiku po broju živorođenje dece kod pacijenata koji su radili stimulisanu inseminaciju i IVF. Cervikalni uzrok neplodnosti je uzrok neplodnosti kod 3-5 % parova odnosno žena. Tretmanom inseminacije se preskaču neprirodni uslovi u cerviksu. Nema statističke zančajnosti u broju trudnoća prema Cochranu u inseminacijama sa stimulacijom u odnosu na inseminaciju bez stimulacije kod pacijenata sa cervikalnim problemom neplodnosti.
Poslednjih godina je oštećenje cerviksa češće zbog broja porasta broja upala uzrokovanih HPV-om i hirurških zahvata na vratu materice. Blaga do srednje- teška supfertilnost često su indikacije i primarni izbor za IUI. Kod ove grupe pacijenata prema Cochranu nema statističke razlike u odnosu na izbor tretmana za IUI. Neophodno je da bude bar 1 do 5 miliona pokretnih spermatozoida nakon obrađenog uzorka. Kada je reč o višestruko oštećenoj spermatogenezi, IUI je slabije uspešnosti. Ukoliko je prisutna velika učestalost morfološki neispravnih spermatozoida, ne očekuje se uspeh u IUI. Kumulativni uspeh IUI nakon 6 ciklusa može biti 40-50 %. Blagom stimulacijom se smatra kombinacija klomifen citrata i niske doze gonadotropina (75 IU na dan). Umesto klomifena neki savetuju i inhibitore aromataze (IA). Ukoliko je odluka pala samo na terapiju gonadotropinima, onda su početne jedinice od 25 do 50 IU u step-up protokolu.
Uspešnost inseminacije
Stalnim istraživanjem i novim saznanjima moramo primetiti da uspeh IVF neprestano raste dok je uspešnost IUI približno podjednaka. Uspešnost IUI-a zavisi od pravilne indikacije, kvalitetu pripremljenog uzorka u laboratoriji, tehnici kao i starosnoj dobi partnera. Postoje dokazi da dodatak ađuvansa u obrađen uzorak sperme, radi poboljšanja njihove kinetine, može imati efekta.
Kod žena do 37 godine kao i kod muškaraca do 42 godine dobijaju se značajno bolji rezultati i veća uspešnost nego kod starijih žena od 37 odnosno muškaraca od 42 godine.
Rizici od inseminacije
Odabir katetera prema randomiziranim studijama nije odlučujući za uspeh. Rizici od inseminacije su jako retki, ali moramo ih nabrojati. Glavni rizici su višeplodna trudnoća i hiperstimulacija, ali moramo naglasiti da je to jako retko u IUI i znatno češće u IVF-u. Ukoliko se dođe do ovih rizika savetuje se: odustajanje od ovog ciklusa, aspiracija preostalih folikula, odgađanje stop inekcije, konverzija u IVF i redukcija embriona kod višeplodnih trudnoća.
Intratubarna (ITI) i intrauterina inseminacija (IUI)
Intratubarna inseminacija (ITI) se od intrauterine inseminacije razlikuje samo po tehnici završnog postupka. Posebnim kateterom se pomoću ultrazvučne sonde ulazi u početni deo jajovoda. ITI se znatno ređe koristi od klasične IUI.
Za ITI je isto neophodna blaga stimualcija ovulacije. Inseminacija sa doniranom spermom je dosta uspešnija od klasične IUI, jer su strogi kriterijumi za donore. Donori moraju zadovoljiti određene kriterijume da bi mogli da doniraju spermu. Za IUI se sperma priprema ispiranjem, da bi se na ovaj način odstranili nepokretni spermatozoida, prostraglandini, leukociti i antigeni. Kvalitet sperme se poboljšava i oslabljenim otpuštanjem limfocita i citokinina. Ovako pripremljeni uzorak sperme u laboratoriji ima znatno bolji oplodni potencijal od ejakuliranog uzorka. Ističemo važnost prohodnosti jajovoda za izvođenje ove procedure.
