Rehidracija odojčeta i male dece, kada su dehidrirana, ne preporučuje se čistom vodom. Već, rastvorima za oralnu rehidraciju, koji u sebi sadrže sve neophodne elektrolite koji se gube povraćanjem i prolivom, čajem ili supom…
Rehidracija odojčeta i male dece – Klinička slika dehidriranog deteta
Klinička slika dehidriranog deteta zavisi od stepena dehidracije (laka, umerena, teška), koji se određuje u zavisnosti od toga koliko je tečnosti na kilogram telesne težine izgubljeno.
Kod lakših oblika (gubitak tečnosti oko 50ml na kg telesne težine) javljaju se suvoća usana, žeđ i ubrzani rad srca. Kod umerene (gubitak tečnosti oko 100 ml na kg TT) oči i fontanela deteta su upali, ekstremiteti su hladni, srčani tonovi oslabljeni, puls ubrzan, a arterijski pritisak je snižen.
Kod teške dehidracije ( gubitak tečnosti oko 150 ml na kg TT) arterijski pritisak je nemerljiv, rektalna telesna temperatura je povišena, ekstremiteti su modre boje, dete prestaje da mokri, svest mu je pomućena, a mogu da se jave i konvulzije (grčenje mišića).
Šta kada je akutna crevna infekcija i trovanje hranom, kako rehidrirati dete?
Akutne crevne infekcije i trovanje hranom relativno su česti problemi kod dece. Sa porastom životnog standarda i posledičnim poboljšanjem higijenskih uslova, kao i sprovođenjem stroge kontrole proizvodnje, transporta i čuvanja prehrambenih proizvoda u industriji hrane, poslednjih nekoliko decenija značajno se smanjila učestalost ovih bolesti u razvijenijim zemljama sveta, ali u zemljama u razvoju one su još uvek veoma česte i daleko su najznačajniji uzrok smrtnosti kod najmlađe populacije. Glavni problem koji ugrožava dete kada od njih oboli je dehidracija (gubitak tečnosti/vode/).
Kada dolazi do dehidracije?
Voda je najznačajniji sastojak našeg organizma i njen veći gubitak može da rezultira fatalnim ishodom. Ona je univerzalni rastvarač i ima ključnu ulogu u biohemijskim reakcijama živih ćelija. Voda inače čini oko 60% telesne mase kod deteta starijeg od godinu dana i odraslog, a kod odojčeta čitavih 75%.
Kod dece do gubitka vode iz organizma najčešće dolazi usled intenzivnog povraćanja i profuznog proliva, koji su glavni znaci ranije pomenutih akutnih crevnih infekcija.
Mora se, međutim, naglasiti da organizam u sklopu ovih stanja pored vode gubi i elektrolite (natrijum, kalijum, hloride), koji su takođe važni za njegovo normalno funkcionisanje.
Srećom, u najvećem broju slučajeva, dehidracija koja se javlja u sklopu crevne infekcije je lakšeg stepena, ali ako je opšte stanje deteta pre nego što se kod njega razvila ova bolest loše (npr. ako ono boluje od nekog hroničnog oboljenja) ili je velika virulentnost mikroorganizma koji ju je izazvao ona može da preraste u svoju umerenu, pa čak i tešku, formu koja može da ugrozi i njegov život ako se ne krene na vreme sa adekvatnom terapijom.
Rehidracija lake, umerene i teške dehidracije
U principu se kod lake i umerene dehidracije rehidracija sprovodi uzimanjem tečnosti na usta, a kod teške intravenskim putem.
Kada je u pitanju rehidracija peroralnim putem kod odojčadi koja su na prirodnoj ishrani nastavlja se dojenje, a kod ostale odojčadi davanje adaptirane formule kojom se ona inače hrane, s tim da uz to treba da im se daju i čaj, supa (najbolje iz kesice, zbog manjeg sadržaja masti od onog u domaćoj supi) ili rastvori za oralnu rehidraciju, koji u sebi sadrže sve neophodne elektrolite koji se gube povraćanjem i prolivom.
Rehidracija čistom vodom se ne preporučuje, jer u slučaju hiponatremijske dehidracije (stanje kod koga je organizam izgubio više natrijuma nego vode) može da dovede do pogoršanja stanja deteta.
