Urinarne infekcije kod beba i dece predstavljaju raznovrsnu grupu stanja, kojima su zajedničke karakteristike smetnje na urotraktu zbog bakterija u urinu. Urinarne infekcije bebe i deteta su relativno česte. U prvih 6 meseci bebe češće oboljevaju muška deca. Nakon toga infekcija preovladava kod devojčica.
Urinarne infekcije kod beba i dece
Urinarne infekcije su mnogo češće kod devojčica zbog anatomskih karakteristika donjeg urinarnog trakta. Infekcija bešike i bubrega lakše prodire kroz kraću i širu uretru, kao i zbog češćih poremećaja u pražnjenju bešike u odnosu na dečake.
Normalan urin ne sadrži bakterije. One mogu dospeti u urinarni trakt sa kože i sluznica, sa genitalija, mogu dospeti kroz krvne ili limfne sudove iz udaljenih izvora infekcije, kao i iz okolnih struktura koje su pod infekcijom.
Koji su najčešći uzroci infekcije urinarnog trakta kod beba i dece?
Najčešći uzročnici infekcija urinarnog trakta su bakterije. I to: Escherichia coli, Klebsiella-enterobacter, Proteus, ali i saprofiti (uobičajene bakterije sa površine kože i sluznice). Kada se nadju u unutrašnjoj sluznici urinarnog trakta, kada mogu biti patogene.
Postoje deca koja su sklonija ovim infekcijama. To su najčešće deca sa urodjenim anomalijama urotrakta kao i nekim anomalijama okolnih struktura i sistema.
Simptomi urinarne infekcije kod beba i dece
Simptomi i klinički znaci infekcije zavise od uzrasta deteta i lokalizacije infekcije.
Kod novorodjenčadi se mogu javiti temperatura, odbijanje obroka, povraćanje, napet trbuh itd. Ova klinička slika je slična i kod starije dece sa upalama bubrega (pijelonefritisima). Bebe i deca do 3. godine imaju simptome kao što su nenapredovanje, bledilo, čitav spektar neodredjenih tegoba i kliničkih znakova. Urin može imati specifičan miris kao i boju, može biti mutan, pa se zbog takve infekcije može javiti i plač pri mokrenju.
Starija deca imaju klasične simptome
– Kod pijelonefritisa (upale bubrega): povišena temperatura (više od 38,5C). Zatim, groznica, povraćanje, bledilo, malaksalost, bolovi u lumbalnom delu.
– Kod cistitisa (upale mokraćne bešike): nema povišene temperature ili ona ne prelazi 38C. Ali se javlja bolna osetljivost u predelu bešike i otežano i bolno mokrenje (dizurija).
Za dijagnozu urinarne infekcije dece pregled urina
Ovakva vrsta infekcije dijagnostikuje se rutinskim pregledom urina. Način na koji se mokraća uzima zavisi od uzrasta deteta. Ako je u pitanju dete koje nosi pelenu, lepljivom trakom se pričvrsti plastična kesica na genitalno područje. Ako je starije dete, ono samo može da mokri u sterilnu posudicu.
Kako se uzima uzorak urina kod beba i dece
Da bi se uzeo uzorak urina za urinokulturu, dete se prvo mora oprati u predelu genitalija toplom vodom i sapunom. Bez bilo kakvih dezinfekcionih sredstava. Uzima se srednji mlaz u sterilnu posudicu.
Taj uzorak se uzima za pregled sedimenta urina i urinokulturu. Kod ženske dece uvek se uz pregled urina i urinokulture uzima i bris vulvice (ženskih genitalija). Kako bi se napravila razlika izmedju infekcije urinarnog trakta i bakteriurije koja nastaje kao posledica spiranja bakterija sterilnim urinom sa vulvice. Značajan nalaz u urinu prilikom uzimanja srednjeg mlaza je nalaz jedne vrste bakterija u broju većem od 80 000/mL urina. Mada su česte infekcije sa više različitih bakterijskih vrsta.
Kako se leče urinarne infekcije kod beba i dece?
Lečenje treba početi što ranije, pogotovo ako dete ima povišenu temperaturu. Nakon što se uzorak urina da na analizu, treba odmah započeti antibiotsku terapiju. Ona se po dobijanju nalaza, po potrebi može korigovati. Kod muške dece sa prvom dokazanom infekcijom urinarnog trakta, potrebno je učiniti i odgovarajuća ispitivanja bubrega i urotrakta.
Pregled ultrazvuka, radiografska ispitivanja – sada uspešno zamenjena ultrazvučnim magnetnim ispitivanjima. U cilju utvrdjivanja da li postoji rizik za recidiv, tj. za ponovno javljanje ovakve vrste infekcije. Takođe i za dokazivanje postojanja urodjenih anomalija urinarnog trakta. Isti postupak se kod ženske dece obavezno mora sprovesti najkasnije kod pojave druge infekcije urinarnog trakta sa povišenom temperaturom.